Wandelen in de Nederlandse wijngaarden (of op de fiets)
Wijnbouw in Nederland is booming. De combinatie van hybride druivenrassen – deze zijn resistent tegen allerlei ziektes – en een deel opwarming van onze aardbol maakt het dat de koukleumende druivenstok zich ook in het hoge noorden aardig thuisvoelt. Voortvloeiend uit deze trend is het opkomende wijntoerisme. Sinds het begin van deze eeuw wordt er meer en meer driftig gewandeld en gefietst in Nederland (en België) met als einddoel een glaasje lokale wijn (”hebben we toch dik verdiend na al het geploeter in de modder”). Tijd voor een overzicht van enkele boeken die sinds het eind van de vorige en het begin van deze eeuw zijn uitgegeven. Mijn selectie betreft vier gidsen. Wandel en fiets je mee?
Voettocht
We trappen af met het wandelboekje ‘‘Van druivenserre tot wijnkasteel” door Fred Lorsheijd en Piet van Rijsingen. Calvinistisch, sober vormgegeven boekje uit 1997 toen wijnbouw (Limburg uitgezonderd) meer een uit de hand gelopen hobby voor volkstuinierders betrof. Het boekje bevat naast nogal specifieke, technische informatie een lijst van alle kleine en grote wijngaarden. Voor de wijn”nerd” best leuk om te lezen maar voor de doorsnee wijnconsument op zoek naar gezellig romantisch wijnvertier waarschijnlijk iets te saai. Dit bundeltje bevat een wijnwandeling in de Hagelandse heuvels te Vlaanderen én een voettocht door het Jekerdal te Maastricht, dé geboorteplek (ook mijn geboorteplek 🙂 ) van de huidige moderne Nederlandse wijnbouw. Dat leek mij sowieso een mooie start voor dit wijnwandel-boeken-recensie-blog.
Op de fiets!
Het boekWijnroutes – op de fiets langs wijngaarden in Nederland en België van Petra Davids dateert van 2006 en bevat zeven fietsroutes aangevuld met praktische toeristische tips (waar te slapen, fiets te huren etc.). ”Ze voeren u mee door de in Hollandse polder of langs de Maas bij Hoei in Wallonië” staat op de achterkant van de gids te lezen. Wijnmakers en kenners komen aan het woord en handige tips over welke wijn matcht met bijvoorbeeld Hollandse hutspot of boerenkool. Al met al gevarieerd en leuk om te zien hoe de stand van zaken was (in 2006) in de wijnbouw in ons land. Inhoudelijk informatief, gevarieerde en heldere vormgeving/layout en kleurrijke foto’s. Het oog wil ook wat. Als je minder sportief bent aangelegd is het sowieso een leuk wijnboek om te lezen.
De paden op!
In ”Langs Limburgse wijngaarden (2011) van Kees Bos staan vijftien (dertien in Nederlands Limburg en twee in Belgisch-Limburg) wandelingen. Het compacte boekje is tien jaren geleden verschenen en eenvoudig van opmaak maar straalt wel al wat meer joie-de-vivre uit dan de versie van het duo Lorsheijd en Rijsbergen. Ik heb zelf twee routes gedaan (route nr 11 Schin op Geul – Keutenberg en nr 6 Slenaken – wijndomein de Planck) en dat ging niet altijd foutloos (lag aan mij of het boekje is misschien alweer wat gedateerd). ”Langs Limburgse wijngaarden” is leuk voor de (beginnende) wijndrinker die de beentjes wil strekken in en rondom een Limburgse wijngaard.
.
De lanen in
‘’De mooiste wijnwandelingen in Nederland ‘’ van Mariëlla Beukers en Wanda Catsman is het meest recent uitgegeven (2019) en begint met de tekst ‘’Wandelingen en wijn, wat een prachtige combinatie’’. En dat klopt. In het boekje vind je een selectie van de tien mooiste wijnwandelingen in Nederland afgewisseld met wetenswaardigheden over de wijngeschiedenis. Je kunt van Bentelo naar Buren en van Hummelo naar Winterswijk marcheren. Het hoge noorden zit er niet bij en het uiterste zuiden is ook wat ondervertegenwoordigd. Maar…je moet keuzes maken zullen ze gedacht hebben. Een compact, aantrekkelijk vormgegeven boekje dat met liefde is gemaakt. Zelf heb ik de wijnwandeling Groesbeek gewandeld (in 2019) en deze eindigt in het Nederlands Wijnbouw Centrum. Een aanrader!
Voorwaarts mars!
Conclusie: Het stadium van de hobbyboer, met een aantal druivenstokjes in de achtertuin tussen de plastic rozen, zijn we inmiddels ver voorbij. De huidige wijnboer heeft een modern wijnbedrijf waar het entertainen van wijndrinkende toeristen een belangrijke inkomstenbron is geworden. Je ziet aan de uitgegeven boeken dat het wijntoerisme in Nederland duidelijk een ontwikkeling heeft doorgemaakt. Voorlopig blijven we dan ook nog even verder struinen (mede dankzij de wereldwijde pandemie) door Limburgse dalen en Brabantse bospaden, Zeeuwse duinen en langs Friese meren, met onze wandel en fietsgids, op zoek naar de volgende wijnstop. Santé!
www.nederlandswijnbouwcentrum.nl
Zie ook voor meer Limburgse routes: https://www.visitzuidlimburg.nl